Powrót do normalności w wielu europejskich krajach zaczął się od wznowienia prac na budowach i stopniowego uchylania obostrzeń w handlu. Otwierają się restauracje – najpierw te ze stolikami w ogródkach. W niektórych krajach uczniowie mogli już wrócić do szkół.

Dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus ostrzegł w tym tygodniu przed zbyt śmiałym odmrażaniem gospodarek. Rekomenduje, aby wciąż skupiać się na testach i izolowaniu zakażonych.

We wszystkich krajach poluzowania odbywają się z zastrzeżeniem, że w każdej chwili możliwy jest krok w tył, jeśli krzywa zachorowań znów poszybuje.

Najpierw biznes…

Hiszpania, która spośród europejskich krajów ucierpiała najbardziej (do tej pory zachorowało ćwierć miliona osób, a zmarło 25 tys.), zezwoliła na powrót robotników na budowy i do niektórych fabryk już po świętach wielkanocnych. Włosi (213 tys. przypadków i 29 tys. zgonów) na taki ruch zdecydowali się dopiero teraz. Od 4 maja wznowiono roboty budowlane, sklepy zaczną tam pracować 18 maja, a salony fryzjerskie od czerwca.

Niemcy (167 tys. przypadków i 7 tys. zgonów) zezwolili na otwarcie małych sklepów i salonów samochodowych 20 kwietnia, tego samego dnia w Polsce (niecałe 15 tys. zachorowań i 700 zgonów) poluzowano restrykcje dotyczące liczby klientów w sklepach spożywczych, a galerie handlowe otworzyliśmy 4 maja. Francuzi (170 tys. przypadków i 25 tys. zgonów) będą mogli zrobić zakupy inne niż spożywcze od 11 maja, jednak rząd zaapelował, aby każdy, kto może, wciąż pracował zdalnie jeszcze co najmniej przez trzy tygodnie.

…potem szkoły

Od połowy kwietnia do szkół wrócili uczniowie podstawówek w Danii. W Niemczech 4 maja otwarto klasy dla kończących naukę. W najbliższy poniedziałek, przy proteście rodziców, otwierają się szkoły we Francji. Jeszcze w maju do szkół wrócą także uczniowie w Szwajcarii, Grecji, Portugalii, Belgii i Austrii. W Holandii od poniedziałku otwarte będą szkoły podstawowe, a średnie i wyższe od 2 czerwca. Także Czesi planują otwarcie szkół za miesiąc.

W Polsce od 6 maja mogą działać żłobki i przedszkola, szkoły będą prowadzić zdalną naukę co najmniej do 24 maja, a maturzyści przystąpią do egzaminów 8 czerwca.

Wiele rządów już zapowiedziało, że nie ma szans na powrót uczniów do szkół przed wrześniem, stanie się tak na pewno we Włoszech, Hiszpanii i Irlandii, a prawdopodobnie także na Litwie oraz Łotwie.

…na końcu rozrywka, gastronomia i hotele

W wielu krajach żadna impreza publiczna nie odbędzie się do końca wakacji. Niemcy odwołali koncerty i mecze z udziałem kibiców przynajmniej do 31 sierpnia. Wrześniowy maraton w Berlinie, jeden z najważniejszych i najszybszych biegów na świecie, został w tym roku odwołany. We Francji prawdopodobna data otwarcia restauracji to koniec maja, ale publiczne imprezy na więcej niż 5 tys. osób są zabronione do końca sierpnia. Jeszcze w kwietniu restauracje z ogródkami mogli otworzyć litewscy przedsiębiorcy, a czescy i chorwaccy od 11 maja.

Islandczycy podnieśli limit osób na zgromadzeniach z 20 do 50. Tylko Norwegowie przymierzają się do zniesienia restrykcji dotyczących imprez masowych po 15 czerwca.

W Irlandii dopiero zezwolono obywatelom oddalać się od miejsca zamieszkania na 5 km, bo wcześniej mogli wyjść tylko na 2 km. A rząd zapowiada całkowite odmrożenie gospodarki po 15 sierpnia.

Z niepokojem na zbliżające się wakacje patrzą hotelarze. Emmanuel Macron zapowiedział, że prawdopodobnie spędzimy tegoroczny urlop bez opuszczania Europy. W Polsce hotele pod wieloma obostrzeniami mogły otworzyć się dla turystów od 4 maja. Włosi zapowiadają, że muzea będą czynne od 18 maja, a restauracje od 1 czerwca. Grecy zamierzają zacząć sezon turystyczny 1 czerwca, zezwalając na otwarcie hoteli, jednak tylko tych całorocznych, oraz restauracji. W Portugalii od 18 maja będzie można iść do restauracji, jednak te będę zobowiązane do pozostawienia przynajmniej połowy miejsc pustych. W Hiszpanii możliwe jest zamawianie jedzenia tylko na wynos.

W Chorwacji wciąż liczą, że ten sezon nie będzie stracony. Strefa Schengen ma być zamknięta do 15 maja, gdyby jednak miało się to przedłużyć, to Chorwaci (którzy nie należą do strefy Schengen) proponują specjalne korytarze dla turystów zmierzających na wybrzeże przez Słowenię. Komisja Europejska ma w przyszłym tygodniu przedstawić wytyczne dotyczące znoszenia kontroli na wewnętrznych granicach UE. Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska uprzedzał jednak w piątek, że choć Unia planuje pewne ułatwienia, Polacy powinni nastawić się na wakacje w kraju.

Niektóre kraje wciąż zamrożone

Węgry i Malta na razie nie popuszczają swoim mieszkańcom. Na Cyprze potrzebne jest specjalne pozwolenia na przemieszczanie się po kraju. Rząd Rumunii zapowiada, że dopiero po połowie maja będzie możliwe zniesienie jakichkolwiek restrykcji.

W niedzielę Boris Johnson ma ogłosić plany zniesienia blokad w Wielkiej Brytanii (trzeci najbardziej dotknięty pandemią kraj w Europie – 200 tys. zachorowań i 30 tys. zgonów), ale ministrowie nalegają, aby krótkoterminowe zmiany obostrzeń były „skromne”.